Odia Medium Class 8 Science Chapter 11 Force and Pressure ( ବଳ ଓ ଚାପ ) Question & Answer

Odia Medium Class 8 Science Chapter 11 Force and Pressure ( ବଳ ଓ ଚାପ ) Question & Answer

ବଳ ଓ ଚାପ

1.       ନିମ୍ନ ଉକ୍ତିଗୁଡ଼ିକରେ ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର  |

a)     କୂଅରୁ ଟଣା  ବଳ ଦ୍ଵାରା ପାଣି କଢ଼ାଯାଏ ।

b)     ଏକ ଚାର୍ଜିତ ବସ୍ତୁ ଓ ଅଚାର୍ଜିତ ବସ୍ତୁ ମଧ୍ୟରେ ଆକର୍ଷଣ ବଳ ରହିଥାଏ |

c)     ବସ୍ତା ଭର୍ତ୍ତି ଧାନ ଲଦା ହୋଇ ଯାଉଥିବା ଶଗଡ଼କୁ ମାଂସପେଶୀୟ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଗତିଶୀଳ କରାଯାଏ |

d)     ଏକ ଚୁମ୍ବକର ଉତ୍ତର ମେରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ଚୁମ୍ବକର ଉତ୍ତର ମେରୁ ଦ୍ଵାରା ବିକର୍ଷିତ ହୋଇଥାଏ |

e)     ଏକକ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ପ୍ରତି ଲମ୍ବଭାବରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ବଳକୁ ଚାପ କହନ୍ତି |

2.       ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ପରିସ୍ଥିତି ଗୁଡ଼ିକରେ ବଳର କାରକ ଓ ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ପ୍ରତି ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ ସେଗୁଡ଼ିକ ଚିହ୍ନାଅ  | ପ୍ରତି ପିରସ୍ଥିତିରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ଵାରା କ’ଣ ହୁଏ ଲେଖ |

a)     ଲେମ୍ବୁରୁ ରସ ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ଫାଳେ ଲେମ୍ବୁକୁ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ଧରି ଚିପିବା ବେଳେ |

·         ବଳର କାରକ – ଆଙ୍ଗୁଠି

·         ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ପ୍ରତି ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ – ଲେମ୍ବୁଫାଳ

·         କ’ଣ ହୁଏ – ଲେମ୍ବୁରସ ବାହାରେ

b)     ଟୁଥ୍‌ପେଷ୍ଟ ଟ୍ୟୁବ୍‌ରୁ ପେଷ୍ଟ୍ ବାହାର କରିବା ବେଳେ |

·         ବଳର କାରକ – ହାତ

·         ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ପ୍ରତି ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ – ଟୁଥ୍‌ପେଷ୍ଟ ଟ୍ୟୁବ୍‌

·         କ’ଣ ହୁଏ – ପେଷ୍ଟ ବାହାରେ

c)     କାନ୍ଥରେ ଥିବା କଣ୍ଟାରୁ ଝୁଲୁଥିବା ସ୍କ୍ରିଙ୍ଗ୍ ରୁ  ଓଜନିଆ ବସ୍ତୁଟିଏ ଝୁଲାଇଲେ |

·         ବଳର କାରକ – ଓଜନିଆ ବସ୍ତୁ

·         ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ପ୍ରତି ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ – ଝୁଲୁଥିବା ସ୍କ୍ରିଙ୍ଗ୍

·         କ’ଣ ହୁଏ – ସ୍କ୍ରିଙ୍ଗ୍ ପ୍ରସାରଣ

d)     ଉଚ୍ଚଡିଆଁରେ କିଛି ଉଚ୍ଚତାରେ ରଖାଯାଇଥିବା ସିଧା ଦଣ୍ଡଟିକୁ ଡିଆଁଳି ଅତିକ୍ରମ କରୁଥିବା ବେଳେ |

·         ବଳର କାରକ – ପଡିଆ / ଭୂମି

·         ଯେଉଁ ବସ୍ତୁ ପ୍ରତି ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ – ଉଚ୍ଚଡିଆଁ ଡେଉଁଥିବା ଡିଆଁଳି

·         କ’ଣ ହୁଏ – ଡିଆଁଳିଟି ଉଚ୍ଚ ଡିଆଁ ଡେଇଁଥାଏ |

3.       କମାର ଲାଲ ଉତ୍ତପ୍ତ ଲୁହାକୁ ପିଟି ପିଟି କଟୁରୀଟିଏ ତିଆରି କରେ | ଏଠାରେ ହାତୁଡି ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଯୁକ୍ତ ବଳ ସାହାଯ୍ୟରେ ଲୁହାଟିରେ କି ପରିବର୍ତ୍ତନ ସୃଷ୍ଟିହୁଏ ଲେଖ |

·         ଏଠାରେ ହାତୁଡି ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଯୁକ୍ତ ବଳ ସାହାଯ୍ୟରେ ଲୁହାଟିର ଆକୃତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟେ |

4.       ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ହାତରେ ପାଣି ବାଲଟିଏ ଭୂମିଠାରୁ କିଛି ଉଚ୍ଚତାରେ ଟେକି ଧରିଛନ୍ତି | ବାଲଟିଟି ଉପରେ କି , କି ବଳ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହୁଏ ଲେଖ | ଏହି ବଳମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ବାଲଟିର ଗତି ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ କି ? ଆଲୋଚନା କର |

·        ବାଲଟି ଓ ବାଲଟି ଉପରେ ଥିବା ପାଣିର ନିମ୍ନମୁଖୀ “ଓଜନ ବଳ” |

·         ବ୍ୟକ୍ତିଟିର ମାଂସପେଶୀୟ ବଳ (ଠେଲା ବଳ) | ଏହି ବଳଦ୍ଵୟର ପରିମାଣ ସମାନ ହେତୁ ପରିଣାମୀ ବଳ ଶୂନ ହେଲେ ବସ୍ତୁଟିର ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୁଏ ନାହିଁ |

5.       ଏକ ଡ୍ରପରରେ ଥିବା କାଚନଳୀର ଗୋଜିଆ ମୁଣ୍ଡଟି ଜଳରେ ବୁଡାଇ , ଏହାର ରବରଟି ଚାପିଲେ କ’ଣ ହୁଏ ଲକ୍ଷ୍ୟ କର ଓ ଲେଖ | ତାପରେ ରବରଟିରୁ ଚାପ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିନେଲେ କ’ଣ ହୁଏ ଓ କାହିଁକି ସେପରି ହୁଏ , ବୁଝାଅ |

·         ଏକ ଡ୍ରପରରେ ଥିବା କାଚନଳୀର ଗୋଜିଆ ମୁଣ୍ଡଟି , ଜଳରେ ବୁଡାଇ ରବରକୁ ଚାପିଲେ ରବର ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ବାୟୁ ନିମ୍ନଚାପ ପାଇ ଜଳ ଦେଇ ବାହାରକୁ ବାହାରିଯାଏ | ରବରଟିରୁ ଚାପ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କଲେ ଡ୍ରପର ମଧ୍ୟରେ ବାୟୁ ଚାପ କମିଯାଏ | ଫଳରେ ଜଳ ଏହି ସ୍ଥାନ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଉପରକୁ ଉଠିଆସେ କାରଣ ବାହାର ବାୟୁ ଜଳ ଉପରେ ଚାପ ପକାଏ |

6.       ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ଠେଲା ବଳ ଓ ଟଣା ବଳ ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ଵାରା ବସ୍ତୁର ଗତି ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଥିବାର , ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ଉଦାହରଣ ଲେଖ |

·         ଟେବୁଲ ଡ୍ରୟାର୍ ଖୋଲାଥିବା ବେଳେ ଏହାକୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଠେଲାବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ବସ୍ତୁର ଗତି ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଏ |

·         ଅର୍ଥାତ ସ୍ଥିର ଥିବା ଡ୍ରୟାର୍ କୁ ଗତିଶୀଳ କରାଯାଏ |

·         ଗତିକରି ଆସୁଥିବା ଜଣେ ସାଇକେଲ ଗଢାଳୀକୁ ଠେଲାବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସ୍ଥିର ଅବସ୍ଥାକୁ ଅଣାଯାଇପାରେ ଅର୍ଥାତ ତାହାକୁ ଦୁଇ ହାତରେ ରୋକି ଦେଲେ ତାହା ସ୍ଥିର ହୋଇଯାଏ |

·         କୂଅରୁ ପାଣି କାଢିବା ବେଳେ ଟଣାବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସ୍ଥିରବସ୍ତୁକୁ ଗତିଶୀଳ କରାଯାଏ | ଫୁଲ ତୋଳିବା ବେଳେ ଟଣାବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସ୍ଥିର ବସ୍ତୁକୁ ଗତିଶୀଳ କରାଯାଏ |

7.       “ବଳ ବସ୍ତୁର ଆକୃତି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରେ” | ଏହାର ଦୁଇଟି ଉଦାହରଣ ଉଲ୍ଲେଖ କର |

·         କୁମ୍ଭାର ହାଣ୍ଡି ଗଢିବା ବେଳେ ମାଟିଗୁଡିକ ଚକଟି ମାଟିର ଆକୃତି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ହାଣ୍ଡି ଗଢିଥାଏ |

·         କମାର ଲୁହାକୁ ତତାଇ ଲୁହାଖଣ୍ଡର ଆକୃତି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଦାଆ , କୋଡି , କୋଦାଳ ଆଦି ତିଆରି କରିଥାଏ |

8.       ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉଦାହରଣରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ବଳ ସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ କି ଅସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ , ଲେଖ |

a)      ବୁଢୀମା ଛୋଟ ପିଲାଟିକୁ ତେଲ ଘଷୁଛନ୍ତି |

ସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ

b)      ଏକ ପାତ୍ରରେ ଥିବା ଶସ୍ୟଦାନାରେ କିଛି ଲୁହାଖଣ୍ଡ ମିଶି ଯାଇଛି ଓ ରାମବାବୁ ଖଣ୍ଡିଏ ଚୁମ୍ବକ ଧରି ସେହି ଲୁହାଖଣ୍ଡ ଗୁଡିକୁ ଅଲଗା କରୁଛନ୍ତି |

 ଅସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ

c)       ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ପାନିଆରେ ଶୁଖିଲା କେଶ କୁଣ୍ଡାଇବା ପରେ ପାନିଆଟି ଦ୍ଵାରା ପିଲାଟିଏ ଟୁକୁରା କାଗଜ ଗୁଡିକ ଉଠାଇ ଆଣୁଛି |

ଅସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ

d)      ତୁମେ ବହିଥାକରୁ ତୁମର ଗଣିତ ବହିଟି ବାହାର କରୁଛ |

 ସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ

e)      ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ରାସ୍ତାରେ ଚାଲି ଚାଲି ଯାଉଛନ୍ତି |

ସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ

f)       ପାଚିଲା ଆମ୍ବଟି ଗଛରୁ ଝଡୁଛି |

ଅସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳ

9.       ଚାପ ଓ ବଳ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କଟି ଲେଖ |

ଚାପ – p , ବଳ – f

ପୃଷ୍ଠକ୍ଷେତ୍ରଫଳ – a ହେଲେ , p = f /a

ଯଦି a = 1 ହୁଏ ତେବେ p = f

ଅର୍ଥାତ ଚାପ ହେଉଛି ଏକକ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଉପରେ ପଡୁଥିବା ବଳ |

10.   ସମ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ବିଶିଷ୍ଠ ଦୁଇଟି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ନଳ  A ଓ B ରେ ବଳ ଭର୍ତ୍ତି କରିବାରୁ A ନଳରେ ଜଳର ଉଚ୍ଚତା 20 ସେ. ମି. ଓ B ନଳରେ ସେହି ଉଚ୍ଚତା 15 ସେ. ମି ହେଲା ? କେଉଁ ନଳର ଭୂମି ଉପରେ ଜଳର ଚାପ ଅଧିକ ଓ କାହିଁକି, ବୁଝାଅ |

·         A ନଳର ଉଚ୍ଚତା 20 ସେ. ମି.

·         B ନଳର ଜଳର ଉଚ୍ଚତା 15 ସେ. ମି.

·         ଯେଉଁ ନଳର ଉଚ୍ଚତା ଅଧିକ ତାହାର ଚାପ ଅଧିକ ହେତୁ A ନଳର ଭୂମି ଉପାରେ ଜଳର ଚାପ ଅଧିକ ହେବ |

11.   ମୁନ ନଥିବା ପିନ୍ କଣ୍ଟା ଦ୍ଵାରା କିଛି କାଗଜ ଏକାଠି ଗୁନ୍ଥିବା କଷ୍ଟ ହୁଏ କାହିଁକି , ବୁଝାଅ |

·         ପିନ୍ କଣ୍ଟାର ମୁନ ଠ ଥିଲେ ପୃଷ୍ଠ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଅଧିକ ହୁଏ | ଚାପ ଏକ ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟା ଯାହାର ହାର ପୃଷ୍ଠକ୍ଷେତ୍ରଫଳ | ପୃଷ୍ଠକ୍ଷେତ୍ରଫଳ  ଅଧିକ ହୁଏ ଚାପ କମ୍ ହୁଏ, ତେଣୁ କାଗଜ ଏକାଠି ଗୁନ୍ଥିବା କଷ୍ଟ ହୁଏ |

12.   ଏକ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବୋଟଳରେ ଗରମ ପାଣି ରଖି ଏହାର ଠିପିଟି ବନ୍ଦ କରାଗଲା | ପ୍ରାୟ 1 ଘଣ୍ଟା ପରେ ଦେଖାଗଲା ଯେ ବୋତଲଟି ଚେପା ହୋଇଯାଇଛି | ଏହାର କାରଣ ବୁଝାଅ |

·         ଗରମ ପାଣି ଥଣ୍ଡା ହେଲେ ଏହାର ଆୟତନ କମେ | ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବୋତଲ ମଧ୍ୟରେ ବାୟୁର ପରିମାଣ କମିଯିବାରୁ ବାୟୁଚାପ କମିଗଲା |

·         ତେଣୁ ବାହାର ବାୟୁର ସର୍ବଦିଗ ଚାପ ବୋତଲ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ହେତୁ ବୋତଲଟି ଚେପା ହୋଇଗଲା |

13.   ଜଣେ ଧନୁର୍ବାରୀ ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳକୁ ଶର ମାରିବା ପାଇଁ ଧନୁରେ ଶରଟି ରଖି  ଗୁଣ ଚଢ଼ାଇଲେ |  ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିର ରଖ୍ ସେ ଶରଟି ଛାଡ଼ିଲେ | ଶରଟି ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳ ଆଡ଼କୁ ଗତିଶୀଳ ହେଲା | ଏହି ସୂଚନାକୁ ଆଧାର କରି ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ଶବ୍ଦମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟବହାର କରି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର |

(ମାଂସ ପେଶୀୟ, ,  ସଂସ୍ପର୍ଶ, ଅସଂସ୍ପର୍ଶ, ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ, ଘର୍ଷଣ, ଆକୃତି, ଆକର୍ଷଣ)

a)     ଧନୁଟିରେ ଗୁଣ ଦେବା ପାଇଁ ଧନୁର୍ଦ୍ଧାରୀ ଯେଉଁ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି ତାହା ଧନୁଟିର ଆକୃତି  ପରିବର୍ତ୍ତନ କରେ |

b)     ଧନୁରେ ଗୁଣ ଦେବାବେଳେ ଏଥିରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ହେଉଥିବା ବଳ ମାଂସପେଶୀୟ, ବଳର ଏକ ଉଦାହରଣ |

c)     ଶରଟିର ଗତି ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ଏଥିରେ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ବଳ ସଂସ୍ପର୍ଶ ବଳର ଏକ ଉଦାହରଣ |

d)     ଶରଟି ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳ ଆଡ଼କୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଥିବାବେଳେ ଏହା ଉପରେ କ୍ରିୟାଶୀଳ ବଳଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଯୋଗୁଁ  ଅନ୍ୟଟି ଘର୍ଷଣ  ଯୋଗୁଁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ ।

14.   ଏକ କୃତ୍ରିମ ଉପଗ୍ରହକୁ ଏହାର କକ୍ଷରେ ଅବସ୍ଥାପନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ରକେଟ୍ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହାକୁ ଉପରକୁ ପଠାଗଲା । ରକେଟ୍ ପ୍ରେରଣ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଠିକ୍ ଛାଡ଼ିବାପରେ ରକେଟ୍ ଉପରେ ଯେଉଁ ଦୁଇଟି ବଳ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହୁଅନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଲେଖ ।

·         କୃତ୍ରିମ ଉପଗ୍ରହ ଓ ରକେଟ ନିମ୍ନମୁଖୀ ଓଜନ ବଳ ବାୟୁର ଘର୍ଷଣ ବଳ |

15.   ଯଦି ଏକ ବସ୍ତୁ ଉପରେ ଦୁଇଟି ବଳ F1 , ଓ F2, ପରସ୍ପରର ବିପରୀତ ଦିଗରେ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ବସ୍ତୁଟି ଉପରେ କେଉଁ ପରିଣାମୀ ବଳ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହୋଇଥାଏ ?

ଯଦି ଏକ ବସ୍ତୁ ଉପରେ ଦୁଇଟି ବଳ  f1 ଓ f2  ବିପରୀତ ଦିଗ ଉପରେ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ ବସ୍ତୁ ଉପରେ f1 ଓ f2  ସମାନ |

(F1 = 100 , F2 = 100)

ପରିଣାମୀ ବଳ = F1 – F2 = 100 – 100 = 0

ଯଦି F1 > F2 = (F1 = 100  F2 = 50)

ପରିଣାମୀ ବଳ = F1 – F2 = 100 – 50  = 50

ଯଦି F1 <  F2 = (F1 =50   F2 = 100)

ପରିଣାମୀ ବଳ = F1 – F2 = 100 – 50  = 50

16.   ଭୂସମାନ୍ତର ଭାବେ ଥିବା ଏକ ବୃତ୍ତାକାର ପଥରେ ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ସମବେଗରେ ଘୂରୁଅଛି । ସେହି ବସ୍ତୁ ଉପରେ କିଛି ବଳ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହେଉଛି କି ? କାହିଁକି ?

·         ଭୂସମାନ୍ତର ଭାବେ ଥିବା ଏକ ବୃତ୍ତାକାର ପଥରେ ଗୋଟିଏ ବସ୍ତୁ ସମବେଗରେ ଘୂରୁଅଛି । ସେହି ବସ୍ତୁ ଉପରେ ମହାକର୍ଷଣ ବଳ ଓ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ  ଦୁଇଟି ବଳ କ୍ରିୟାଶୀଳ ହେଉଛି | ଏଠାରେ ପୃଥିବୀ ଓ ଘୁରୁଥିବା ବସ୍ତୁର ବାସତ୍ଵ ପରସ୍ପରକୁ ଆକର୍ଷଣ କରନ୍ତି |



·         ଏହି ବସ୍ତୁତ୍ଵ ଜନିତ ବଳ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ବଳ |ପୃଥିବୀ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ବଳ ଦ୍ଵାରା ଘୁରୁଥିବାରୁ ବସ୍ତୁକୁ ଆକର୍ଷଣ କରିଥାଏ |