- SCHOOL BOARDS
- BSE/CHSE ODISHA
- CLASS 6
- SCIENCE
- Odia Medium Class 6 Science Chapter 6 Bastu O Padarthara Paribartana (ବସ୍ତୁର ଓ ପଦାର୍ଥର ପରିବର୍ତ୍ତନ) Notes
Odia Medium Class 6 Science Chapter 6 Bastu O Padarthara Paribartana (ବସ୍ତୁର ଓ ପଦାର୍ଥର ପରିବର୍ତ୍ତନ) Notes
Language : Odia
LRNR provides this material totally free
Odia Medium Class 6 Science Chapter 6 Bastu O Padarthara Paribartana (ବସ୍ତୁର ଓ ପଦାର୍ଥର ପରିବର୍ତ୍ତନ) Notes
ବସ୍ତୁର ଓ ପଦାର୍ଥର ପରିବର୍ତ୍ତନ
ଆମ ଚାରିପାଖରେ ଅନେକ ବସ୍ତୁ ଏବଂ ପଦାର୍ଥ ରହିଛି, ତୁମେମାନେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବ ସେମାନଙ୍କ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ | ଯେମିତିକି ଅଟା ରୁ ରୁଟି, ଅଣ୍ଡାରୁ ଅମଲେଟ୍, କଞ୍ଚା ପଡ଼ିବାରୁ ତରକାରୀ, ବଡ ମହମବତୀ ଜଳି ଜଳି ଛୋଟ ହେବା ଏବଂ କ୍ଷୀର ରୁ ଛେନା ହେବା | ଏ ସବୁ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ପରିବର୍ତ୍ତନ | ତା’ ହେଲେ ନିଜ ଭାଷାରେ ଯଦି ବୁଝିବା ଗୋଟିଏ ଅବସ୍ଥାରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ଅବସ୍ଥାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ |
ପରିବର୍ତ୍ତନ ପ୍ରାକୃତିକ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ମନୁଷ୍ୟକୃତ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ |
କିଛି ଉଦାହରଣ ଦେଖିବା -
- ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ - ଯେମିତିକି ବାଦଲ ରୁ ବର୍ଷା ହେବା, ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ମଞ୍ଜିରୁ ଗଛ ହେବା ଏବଂ ଖରରେ ଓଦା ଲୁଗା ଶୁଖିବା |
- ମନୁଷ୍ୟକୃତ ପରିବର୍ତ୍ତନ - କାଠରୁ ପଲଙ୍କ ତିଆରି, ସୁନାରୁ ସୁନାମୁଦି ଏବଂ ବେଲୁନକୁ ଫୁଙ୍କିକି ତାକୁ ବଡ କରିବା |
- ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ଗୋଟିଏ ମହାମବତୀର ଉଦାହରଣ ଦେଇ ଆହୁରି ଭଲ ଭାବେ ବୁଝିବା |
- ଯେଉଁ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ କୌଣସି ପଦାର୍ଥରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇ ସାରିବା ପରେ ପୁନର୍ବାର ସେହି ପଦାର୍ଥ ମିଳେ ନାହିଁ, ତାକୁ ସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ଅପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ |
- ଯେଉଁ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ କୌଣସି ପଦାର୍ଥରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇସାରିବା ପରେ ପୁନର୍ବାର ସେହି ପଦାର୍ଥ ମିଳିଥାଏ,ତାହାକୁ ଅସ୍ଥାୟୀ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ |
ସ୍ଥାୟୀ ବା ଅପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତୀ
- କାଠକୁ ଜଳାଇ ଅଙ୍ଗାର ତିଆରି କରିବା |
- କ୍ଷୀରରୁ ଛେନା |
- ଅଟାରୁ ରୁଟି |
ଅସ୍ଥାୟୀ ବା ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତୀ
- ବରଫକୁ ତରଳାଇ ଜଳ ପାଇବା |
- କାଠ ଟେବୁଲରୁ କାଠ |
- କାଗଜ ଡଙ୍ଗାରୁ କାଗଜ |
ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ତାପର ପ୍ରଭାବ :-
- ତାପ ପ୍ରୟୋଗରେ ବାୟୁ ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ, ଥଣ୍ଡା ହେଲେ ସଙ୍କୁଚିତ ହୁଏ |
- କଠିନ ପଦାର୍ଥ → ତାପ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ → ତରଳ ପଦାର୍ଥ → ଥଣ୍ଡା କଲେ → କଠିନ ପଦାର୍ଥ → ଥଣ୍ଡା କଲେ → ତରଳ ପଦାର୍ଥ → ତାପ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ → ଗ୍ୟାସୀୟ ପଦାର୍ଥ
ଉଦାହରଣ:-
- ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ କାର୍ଡବୋର୍ଡ ନେବା ଏବଂ ତା ପରେ ମୁଦ୍ରାର ତାର ମଝି କାଟି ଦୁଇଟି ସାଇଡରେ ବ୍ଲେଡ ରଖିବା |
- ତାପରେ ମୁଦ୍ରାଟିକୁ ଉତ୍ତପ୍ତ କରିବା, ସେହି କଟା ସ୍ଥାନରେ ରଖିବା, ଦେଖିବ ଯେ ମୁଦ୍ରାଟି ଆଉ ସେଇଠି ରହିପାରିବନି |
- କାରଣ, ଧାତବ ପଦାର୍ଥଟିଏ ଉତ୍ତପ୍ତ ହେଲେ ଆକାରରେ ପ୍ରସାରିତ ହୁଏ | ଥଣ୍ଡା ହୋଇଯିବା ପରେ ତାହା ସଙ୍କୁଚିତ ହୋଇ ପୂର୍ବ ଅବସ୍ଥାକୁ ଫେରିଆସେ |
ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନଟି ଅସ୍ଥାୟୀ, ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତୀ ବା ଭୌତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅଟେ |
- ଆଉ ଯେଉଁ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଆମେ ଗୋଟିଏ ନୂତନ ପଦାର୍ଥ ପାଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ତାହା ମୂଳ ପଦାର୍ଥଠାରୁ ଭିନ୍ନ ଥାଏ, ତାହାକୁ ରାସାୟନିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁହାଯାଏ |
- ଉଦାହରଣ – ଚିନିକୁ ନିଆଁରେ ଜଳିବା |
ଦ୍ରବଣ:-
- ଦ୍ରବଣ ଏକ ମିଶ୍ରଣ ଅଟେ |
ଚିନି + ଜଳ = ଚିନି ପାଣି
ଦ୍ରାବ + ଦ୍ରାବକ = ଦ୍ରବଣ
- ଏଠାରେ ଜଳରେ ଦ୍ରବୀଭୂତ ହୋଇପାରୁଥିବା ଚିନି ଓ ଲୁଣ ଭଳି ପଦାର୍ଥର ଏହି ଗୁଣକୁ ଦ୍ରବଣୀୟତା କୁହାଯାଏ |
. ଦ୍ରବଣୀୟତା ଏକ ଭୌତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ |
. ଦ୍ରବଣ ତିନି ପ୍ରକାରର |
- ଦ୍ରାବକରେ ଯେତେବେଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦ୍ରାବ ଦ୍ରବୀଭୂତ ହେଉଥାଏ, ସେତେବେଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦ୍ରବଣକୁ ଅସଂତୃପ୍ତ ଦ୍ରବଣ କୁହାଯାଏ |
- ଯେଉଁ ଦ୍ରବଣ ଅଧିକ ଦ୍ରାବ ଦ୍ରବୀଭୂତ କରିପାରେ ନାହିଁ, ସେହିଭଳି ଦ୍ରବଣକୁ ସଂତୃପ୍ତ ଦ୍ରବଣ କୁହାଯାଏ |
- ସଂତୃପ୍ତ ଦ୍ରବଣକୁ ଗରମ କଲେ, ତାହା ଆଉ କିଛି ଅଧିକ ଦ୍ରାବକୁ ଦ୍ରବୀଭୂତ କରିଥାଏ |ଏହି ପରି ଯେଉଁ ଦ୍ରବଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ ତାକୁ ଅତି ସଂତୃପ୍ତ ଦ୍ରବଣ କୁହାଯାଏ |
- ତାପର ପ୍ରଭାବରେ ଦ୍ରବଣୀୟତା ବଢିଥାଏ ଓ ଥଣ୍ଡା କଲେ ବା ତାପ କମାଇଦେଲେ ଦ୍ରବଣୀୟତା କମିଯାଏ |
Truly Indian Brand
Truly Indian Brand