- SCHOOL BOARDS
- BSE/CHSE ODISHA
- CLASS 8
- SCIENCE
- ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟ : ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପରିଚାଳନା (Crop Production and Management)
- Shasya Utpadana O Parichalana (ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପରିଚାଳନା) Class 8 Science Chapter 1 - Question & Answer
Shasya Utpadana O Parichalana (ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପରିଚାଳନା) Class 8 Science Chapter 1 - Question & Answer
Language : Odia
ପ୍ରଥମ ଅଧ୍ୟାୟ
ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ପରିଚାଳନା
(Question & Answer)
୧. ନିମ୍ନରେ ଥିବା ବନ୍ଧନୀ ମଧ୍ୟରୁ ଠିକ ଉତ୍ତର ବାଛି ଶୂନ୍ୟସ୍ଥାନ ପୂରଣ କର |
( ଭାସିବା , ଜଳ ,ଫସଲ , ପୋଷକ , ବୁଡିବା , ପ୍ରସ୍ତୁତି )
କ ) କୌଣସି ଏକ ପ୍ରକାର ଉଦ୍ଭିଦ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଚାଷ କରିବାକୁ ଫସଲ କୁହାଯାଏ |
ଖ ) ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ପୂର୍ବରୁ ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରଥମ ପଦକ୍ଷେପ ଅଟେ |
ଗ ) ନଷ୍ଟ ହେଉଥିବା ମଞ୍ଜିଗୁଡିକ ପାଣି ଉପରେ ଭାସିବା କୁ ଲାଗେ |
ଘ ) ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ପ୍ରଚୁର ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ ଏବଂ ଜଳ ସହ ମୃତ୍ତିକାସ୍ଥ ପୋଷକ ଆବଶ୍ୟକ |
୨ . ‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭର ଶବ୍ଦ ସହ ‘ଖ’ସ୍ତମ୍ଭର ଉପଯୁକ୍ତ ଶବ୍ଦ ବାଛି ମିଳାଅ |
‘କ’ ସ୍ତମ୍ଭ ‘ଖ’ ସ୍ତମ୍ଭ
ଖରିଫ ଫସଲ ଧାନ ଓ ମକା
ରବି ଫସଲ ଗହମ , ବୁଟ ଓ ମଟର
ରାସାୟନିକ ସାର ୟୁରିଆ ଓ ସୁପର ଫସଫେଟ
ଜୈବିକ ସାର ପ୍ରାଣୀର ମଳ ଓ ଗୋବର , ମୂତ୍ର ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦ ଅବଶେଷ |
୩ . ପ୍ରତ୍ୟେକରୁ ଦୁଇଟି ଲେଖାଏଁ ଉଦାହରଣ ଦିଅ |
କ ) ଖରିଫ ଫସଲ – ଚିନାବାଦାମ , କପା |
ଖ ) ରବି ଫସଲ – ସୋରିଷ , ରାଶି |
୪ . ଗୋଟିଏ ବା ଦୁଇଟି ବାକ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଲେଖ |
କ ) ସବୁଜ ସାର କାହାକୁ କହନ୍ତି ?
ଉ - ସବୁଜ ଉଦ୍ଭିଦ ପଚିସଢି ଯେଉଁ ସାର ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ , ତାକୁ ସବୁଜ ସାର କହନ୍ତି |
ଖ ) ‘କମ୍ବାଇନ’ ମେସିନର କାର୍ଯ୍ୟ କ’ଣ ?
ଉ – କମ୍ବାଇନ ମେସିନ ଦ୍ଵାରା ଧାନ କାଟିବା ଓ ଉଡାଇବା ଉଭୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଥାଏ |
ଗ ) ଅମଳ ପରେ ମଞ୍ଜିକୁ ପବନରେ ଉଡ଼ାଯାଏ କାହିଁକି ?
ଉ – ଅମଳ ପରେ ମଞ୍ଜିକୁ ପବନରେ ଉଡାଇଲେ ଏଥିରେ ଥିବା ଅଗାଡି ଓ ତୁଷ ଅଲଗା ହୋଇଯାଏ |
ଘ ) ଉତ୍ତମ ମଞ୍ଜିକୁ ବାଛିବ କିପରି ?
ଉ – ମଞ୍ଜିକୁ ପାଣିରେ ଭସାଇ ଦେଲେ ଯେଉଁ ମଞ୍ଜିଗୁଡିକ ପାଣିରେ ଭାସିବ ସେଗୁଡିକ ଖରାପ ମଞ୍ଜି | ସେଗୁଡିକୁ ବାଦ ଦେଲେ ଅନ୍ୟ ମଞ୍ଜି ଗୁଡିକ ଉତ୍ତମ ମଞ୍ଜି |
ଙ ) ବୁନ୍ଦା ଜଳସେଚନ କହିଲେ କ’ଣ ବୁଝ ?
ଉ – ବୁନ୍ଦା ଜଳସେଚନ ପଦ୍ଧତିରେ ଜଳ ବୁନ୍ଦା ବୁନ୍ଦା ହୋଇ ଫସଲର ମୂଳରେ ପଡେ | ଏଥିରେ ଜଳ ଆଦୌ ନଷ୍ଟ ହୁଏ ନାହିଁ |
୫ ) ସଂକ୍ଷେପରେ ନିଜ ଭାଷାରେ ଲେଖ |
କ ) ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି : -
- ଶସ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନ ପୂର୍ବରୁ ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି ହେଉଛି ପ୍ରାଥମିକ ସୋପାନ |
- ଉନ୍ନତ କୃଷିର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା ମୃତ୍ତିକାର ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ଓ ମୃତ୍ତିକାକୁ ହାଲୁକା କରିବା |
- ମାଟି ଓଦାଳିଆ ଥିବାବେଳେ ହଳ କଲେ ସହଜରେ ମାଟି ଉପର ତଳ ହୋଇଥାଏ |
- ବେଳେବେଳେ ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି ବେଳେ ହଳ ସମୟରେ ଜମିରେ ସାର ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଥାଏ |
- ଜମିକୁ ଚାଷ କଲାବେଳେ ଏଥିରୁ ଘାସ ଚେକାଗୁଡିକ ବାଛି ଫୋପାଡି ଦିଆଯାଏ |
ଖ ) ମଞ୍ଜିବୁଣା : -
- ମଞ୍ଜି ବୁଣିବା ପୂର୍ବରୁ ମଞ୍ଜିକୁ ଜଳରେ ଭସାଇ ଉତ୍ତମ ବଛାଯାଏ |
- ଉନ୍ନତମାନର ବିହନ ଅଧିକ ଅମଳକ୍ଷମ , ପରିଷ୍କାର ,ଶୁଷ୍କ ଓ ଉନ୍ନତ କିସମର ହେବା ଆବଶ୍ୟକ |
- ଏବେ ପାରମ୍ପରିକ ଯନ୍ତ୍ର ଦ୍ଵାରା ମଞ୍ଜିବୁଣା ପଦ୍ଧତି ସମୟ ସାପେକ୍ଷ ଓ ବ୍ୟୟ ବହୁଳ ହେଉଛି | ତେଣୁ ଡ୍ରିଲିଂ ଯନ୍ତ୍ର ଦ୍ଵାରା କମ ଖର୍ଚ୍ଚରେ , କମ ସମୟରେ ମଞ୍ଜି ବୁଣା କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ |
ଗ ) ତୃଣକ ଦମନ : -
- ଅନାବଶ୍ୟକ ଭାବେ ଜମିରେ ବଢୁଥିବା ଅନାବନା ଗଛକୁ ତୃଣକ କହନ୍ତି |
- ତୃଣକ ଗୁଡିକୁ ଚାଷ ଜମିରୁ ନିର୍ମୂଳ କରିବାକୁ ତୃଣକ ଦମନ କୁହାଯାଏ |
- ଫୁଲ ଓ ମଞ୍ଜି ଧରିବା ପୂର୍ବରୁ ତୃଣକଦମନ ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ |
- ହାତରେ ତୃଣକଗୁଡିକୁ ଉପାଡି ଦମନ କରାଯାଇପାରେ |
- ଖୁରୁପି ବା ମଞ୍ଜିଡ୍ରିଲ ଯନ୍ତ୍ରଦ୍ଵାରା ମଧ୍ୟ ତୃଣକ ଦମନ କରାଯାଇପାରିବ |
- 2 , 4. D ଆଦି ତୃଣକମାରୀକୁ ପାଣିରେ ଗୋଳାଇ ଜମିରେ ସିଞ୍ଚନ କଲେ ତୃଣକଗୁଡିକ ଅଳ୍ପଦିନରେ ମରିଯାନ୍ତି |
ଘ ) ଉଇନୋଇଙ୍ଗ୍ : -
- ଅମଳ ହୋଇଥିବା ଦାନାକୁ କୁଲା ବା ମେସିନ ଦ୍ଵାରା ଉଡାଇ ଅଗାଡି ଅଲଗାକରି ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ଉଇନୋଇଙ୍ଗ (winnowing) କୁହାଯାଏ |
- ଏହା ଫଳରେ ମଞ୍ଜିରେ ଧୁଷ , ଅଗାଡି ନ ରହି ମଞ୍ଜି ପରିଷ୍କାର ରହେ |
୬ ) ରାସାୟନିକ ସାର ଜୈବିକ ସାରଠାରୁ କିପରି ପୃଥକ ?
ରାସାୟନିକ ସାର : -
- ରାସାୟନିକ ସାର ଏକ ଅଜୈବିକ ଲବଣ |
- ଏହା କାରଖାନାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ |
- ଏହା ମୃତ୍ତିକାକୁ ହ୍ୟୁମସ ଦେଇନଥାଏ |
- ଏଗୁଡିକ ଉଦ୍ଭିଦ ପୋଷକ ଯଥା – ନାଇଟ୍ରୋଜେନ , ଫସଫରସ ଓ ପୋଟାସିୟମ ଆଦି ପୋଷାକରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ |
- କେତେକ ରାସାୟନିକ ସାରର ଉଦାହରଣ ହେଲା – ୟୁରିଆ , ସୁପର ଫସଫେଟ , ପଟାସ , npk ସାର , dap |
- ଅତ୍ୟଧିକ ରାସାୟନିକ ସାର ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ଜମି ତା’ର ଉର୍ବରତା ହରାଏ |
- ରାସାୟନିକ ସାର ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରଦୂଷଣର ଏକ ଉତ୍ସ |
ଜୈବିକ ସାର : -
- ଜୈବିକ ସାର ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ପଦାର୍ଥ ଯାହା ମନୁଷ୍ୟର ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ଗୋବର ଓ ଉଦ୍ଭିଦର ଅବଶେଷର ବିଘଟନରୁ ମିଳିଥାଏ |
- ଏହା ଜମିରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ |
- ଏହା ଜମିକୁ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ହ୍ୟୁମସ ଯୋଗାଇଥାଏ |
- ଏଥିରେ ଉଦ୍ଭିଦ ପୋଷକ ଖୁବ କମ ପରିମାଣରେ ଥାଏ |
- ଜୈବିକ ସାରର ଉଦାହରଣ ହେଲା – ଜିଆଖତ , ଖତ , ବୋରଝାଞ୍ଜି ଖତ , ଗୋବର , ହାଡଗୁଣ୍ଡ , ପିଡିଆ |
- ଅଧିକ ଜୈବିକ ସାର ଜମିର ଉର୍ବରତା ବଢାଏ |
- ଏହା ସାଧାରଣତଃ ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରଦୂଷଣ କରିନଥାଏ |
୭ ) ଜଳସେଚନ କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ଜଳସେଚନର ଦୁଇଟି ପଦ୍ଧତି ବର୍ଣ୍ଣନକର , ଯେଉଁଥିରେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ହୁଏ |
ଉ : - ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ସମୟ ବ୍ୟବଧାନରେ ଫସଲକୁ ଆବଶ୍ୟକ ଜଳ ଯୋଗାଇବାକୁ ଜଳସେଚନ କୁହାଯାଏ | ଜଳସେଚନର ଦୁଇଟି ପଦ୍ଧତି ହେଲା ଡ୍ରିଙ୍କଲର ପଦ୍ଧତି ଓ ବୁନ୍ଦା ପଦ୍ଧତି | ଏହି ଦୁଇଟି ପଦ୍ଧତିରେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ହୋଇଥାଏ |
ସ୍ପ୍ରିଙ୍କଲର ପଦ୍ଧତି ( ଛିଞ୍ଚା ପଦ୍ଧତି) : -
- ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଜଳ ପାଉନଥିବା ଅସମତଳ ସ୍ଥାନରେ ଛିଞ୍ଚା ପଦ୍ଧତିରେ ଜଳସେଚନ କରାଯାଏ |
- ଲମ୍ବା ପାଇପରେ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ବ୍ୟବଧାନରେ ପୂର୍ଣ୍ଣୟମାନ ନୋଜଲ ଖଞ୍ଜି ପମ୍ପ ଦ୍ଵାରା ପାଇପ ଦେଇ ଜଳ ଗତି କରାଇଲେ ପାଣି ଜମିରେ ବର୍ଷାହେଲା ପରି ଛିଞ୍ଚାଡି ହୋଇ ପଡେ |
- ବାଲିଆ ଜମିରେ ଛିଞ୍ଚା ପଦ୍ଧତି ଦ୍ଵାରା ଜଳସେଚନ କରିବା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ |
ବୁନ୍ଦା ପଦ୍ଧତି : -
- ଏହି ପଦ୍ଧତିରେ ଜଳ ବିନ୍ଦୁ ବିନ୍ଦୁ ହୋଇ ଉଦ୍ଭିଦ ମୂଳରେ ପଡେ |
- ଫଳଗଛ , ବଗିଚା ଓ ଅନ୍ୟଗଛ ମୂଳରେ ବୁନ୍ଦା ପଦ୍ଧତିରେ ଜଳସେଚନ କରିବା ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଉପାୟ |
- ବୁନ୍ଦାପଦ୍ଧତି ଜଳସେଚନରେ ଜଳ ଆଦୌ ନଷ୍ଟ ହୁଏ ନାହିଁ |
୮ ) ବର୍ଷାଦିନେ ଗହମ ବୁଣିଲେ କ’ଣ ଅସୁବିଧା ହେବ , କାରଣ ସହ ବର୍ଣ୍ଣନ କର |
- ଗହମ ଏକ ରବି ଜାତୀୟ ଫସଲ |
- ଗହମ ଫସଲ କମ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ କରେ |
- ବର୍ଷାଦିନେ ଗହମ ଚାଷ କଲେ ଜମିରେ ଜଳାଧିକ୍ୟ ହେତୁ ଗହମ ଗଛ ଗୁଡିକ ପଚିଯାଏ |
- ପ୍ରବଳ ବର୍ଷାରେ ଗହମ ଅମଳ କରିବାରେ ଅସୁବିଧା ଦେଖାଯାଏ ; ତେଣୁ ବର୍ଷାଦିନରେ ଗହମ ଚାଷ କରାଯାଏ ନାହିଁ |
୯ ) ବାରମ୍ବାର ଫସଲ ଚାଷ କଲେ ଜମିର କି କ୍ଷତି ହୁଏ ?
- ବାରମ୍ବାର ଜମିରେ ଫସଲ ଚାଷ କଲେ ମୃତ୍ତିକାରେ କେତୋଟି ପୋଷକ ପଦାର୍ଥ କମିଯାଏ |
- ଜମିରେ ବାରମ୍ବାର ଚାଷ କଲେ ଜମିରେ ସାର ପ୍ରୟୋଗ କରିବାକୁ ପଡେ | ତେଣୁ ଆବଶ୍ୟକତାଠାରୁ କମ ବା ବେଶି ସାର ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ଵାରା ଦୁର୍ବଳ ଗଛ ସୃଷ୍ଟି କରେ |
- ସାର ପ୍ରୟୋଗ ଫଳରେ କେତେକ ଉପକାରୀ ଅଣୁଜୀବ ଓ ଜିଆ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯିବା ଫଳରେ ଜମି ତା’ର ଉର୍ବରତା ହରାଏ |
୧୦ ) ତୃଣକ କାହାକୁ କହନ୍ତି ? ସେଗୁଡିକୁ କିପରି ଦମନ କରାଯାଏ ?
- ଫସଲରେ ଅଦରକାରୀ ଭାବେ ବଢୁଥିବା ଅନାବନା ଗଛକୁ ତୃଣକ କହନ୍ତି | ଏହାକୁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାଯରେ ଦମନ କରାଯାଇଥାଏ |
- ହାତରେ ତୃଣକଗୁଡିକୁ ଉପାଡି ବାହାରେ ଫୋପାଡି ଦିଆଯାଏ |
- ଖୁରୁପି ବା ମଞ୍ଜି ଡ୍ରିଲ ଯନ୍ତ୍ରଦ୍ଵାରା ତୃଣକଗୁଡିକୁ ମଧ୍ୟ ଉପାଡି ଦିଆଯାଇପାରିବ |
- କେତେକ ତୃଣକମାରୀ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଯଥା – 2 ,4 . d ଆଦିକୁ ଜଳରେ ଗୋଳି ସତର୍କତାର ସହିତ ସିଞ୍ଚନଯନ୍ତ୍ର ଦ୍ଵାରା ସିଞ୍ଚନ କରି ମଧ୍ୟ ତୃଣକ ଦମନ କରାଯାଇପାରିବ |
୧୧) ଆଖୁ ଉତ୍ପାଦନର ଫ୍ଲୋ ଚାର୍ଟ ଦେଖାଇବା ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ବାକ୍ସଗୁଡିକ କ୍ରମ ଅନୁସାରେ ସଜାଅ |
ଉ : - ମୃତ୍ତିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି → ହଳ କରିବା → ଲଗାଇବା → ସାର ପ୍ରୟୋଗ → ଜଳସେଚନ → ଅମଳ → ଆଖୁ କାରଖାନାକୁ ପଠାଇବା |
୧୨) ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂତ୍ର ପ୍ରୟୋଗ କରି ଶବ୍ଦଧନ୍ଦା ପୂରଣ କର |
ଉପରୁ ତଳକୁ : -
ଜମିରୁ ଚାଷ କରିବା
ଅଣୁଜୀବ ଦ୍ଵାରା ପଚିସଢି ଯିବା
ବାମରୁ ଡାହାଣକୁ : -
ଜମିକୁ ପାଣି ମଡାଇବା
ଅନାବନା ଗଛକୁ ନିର୍ମଳ କରିବା
